चीनले संयुक्त राष्ट्रसंघमा प्रभाव विस्तार गर्दै, अमेरिकाको सहभागिता कमजोर

सन् २०१७ पछि अमेरिकाले संयुक्त राष्ट्रसंघ (UN) मा आफ्नो भूमिका र बजेट कटौती गर्न थालेपछि उत्पन्न भएको शक्ति खालीपनलाई चीनले भरिरहेको छ। ट्रम्प प्रशासनको अवधिमा अमेरिकाले विभिन्न UN निकायहरूबाट आफ्नो सहभागिता घटाएपछि चीनले रणनीतिक रूपमा ती ठाउँमा आफ्नो प्रभाव विस्तार गर्दै आएको हो।

हाल चीन संयुक्त राष्ट्रसंघका विभिन्न निकायहरू—जस्तै विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO), अन्तर्राष्ट्रिय दूरसञ्चार सङ्गठन (ITU), र खाद्य तथा कृषि संगठन (FAO)—मा महत्त्वपूर्ण पदहरूमा चिनियाँ अधिकारीहरू नियुक्त गराउँदै आएको छ। चीनले UN को शान्ति स्थापनादेखि लिएर विकास परियोजनासम्मका क्षेत्रहरूमा समेत ठूलो आर्थिक सहयोग पुर्‍याउँदैछ।

चीनले अफ्रिका, एशिया, र ल्याटिन अमेरिका जस्ता विकासोन्मुख राष्ट्रहरूसँग मिलेर मतदान गठबन्धन (voting bloc) बनाइरहेको छ, जसले UN को नीति निर्माणमा उसलाई बलियो बनाइदिएको छ। यसको सन्दर्भमा, अमेरिकी अधिकारीहरूले चिन्ता व्यक्त गर्दै संयुक्त राष्ट्रसंघमा चीनको वर्चस्वले अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता प्राप्त मानवअधिकार र स्वतन्त्रताको मूल्यहरू कमजोर हुन सक्ने बताएका छन्।

अर्कोतर्फ, चीनले आफ्नो प्रभावलाई "बहुपक्षीयता र विकासशील राष्ट्रको आवाजलाई सशक्त बनाउने" कूटनीतिक रुपमा व्याख्या गर्दै आएको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघमा कर्मचारी संख्याको हिसाबमा पनि चिनियाँ प्रतिनिधित्व तीव्र गतिमा बढ्दो छ।

यो परिदृश्यले संयुक्त राष्ट्रसंघको शक्ति सन्तुलनमा दीर्घकालीन असर पार्न सक्ने विश्लेषकहरू बताउँछन्। यदि अमेरिका तथा अन्य पश्चिमी राष्ट्रहरूले सक्रिय भूमिका नलिएको खण्डमा, UN मा चीनको पकड अझ बलियो बन्दै जान सक्ने सम्भावना देखिन्छ।