६ वर्षमा वैदेशिक लगानी झन्डै ७० प्रतिशतले घट्यो, नीति अस्थिरता र कमजोर कार्यान्वयन मुख्य कारण
६ वर्षमा वैदेशिक लगानी झन्डै ७० प्रतिशतले घट्यो, नीति अस्थिरता र कमजोर कार्यान्वयन मुख्य कारण
नेपालमा पछिल्लो छ वर्षमा वैदेशिक प्रत्यक्ष लगानी (FDI) करिब ६८ प्रतिशतले घटेको र यसको पछाडि रहेका मुख्य कारणहरू यसप्रकार छन्: राजनीतिक अस्थिरता एवं नीति परिवर्तन, बिस्तृत प्रशासकीय प्रक्रियाहरू (EIA लगायत), उच्च करदर, लाभ फिर्तीमा अवरोध, तथा भ्रष्टाचार र 'रेंट–सीकिङ' प्रवृत्ति। विशेषगरी आर्थिक वर्ष २०२१/२२ मा रु १८.५६ अर्ब (USD 185.6 मि.) रहेको FDI इन्फ्लो २०२२/२३ मा रु ५.९६ अर्बमा घट्दै ६७.९% को ऐतिहासिक कमी आएर एक दशकभित्रकै न्यूनतममा पुगेको छ। त्यहीगरी दशक लामो अवधिमा रु ३९५ अर्ब बराबरको लगानी प्रतिबद्धताबाट जम्मा ३७.९% (रु १२६ अर्ब मात्रै) इन्फ्लोमा परिणत भएको तथ्यले निवेश प्रतिबद्धता र वास्तविक प्रवाहबीचको ठूलो अन्तर देखाउँछ।
हाल सरकारले स्वचालित मार्ग (automatic route) र कानून संशोधनमार्फत प्रतिबद्धतामा सुधार ल्याएको छ—जसमा २०२५ को पहिलो १० महिनामा रु ५६.८ अर्ब बराबरको FDI प्रतिबद्धता भएको छ तर प्रवाह (realization) भने अपेक्षाअनुसार बढ्न सकेको छैन। विशेषज्ञहरू भन्छन्—प्रस्तावित सुधारका बाबजुद ब्यूरोक्रेसी, अविकसित पूर्वाधार, नीतिगत विसंगति, र खराब शासन व्यवस्था अझै बाँकी रहेका कारणहरूले वास्तविक लगानी प्रवेशमा बाधा पुर्याइरहेको छ ।
नेपालमा लगानीको ठूलो आकर्षण त देखिएको छ—तर विश्वव्यापी प्रतिस्पर्धामा वास्तवमा लगानी तान्न भने सरकारले अझै दूरगामी सुधार र जवाफदेही व्यवहार सुनिश्चित गर्नुपर्ने चुनौती कायमै रहेको छ।
Like
Dislike
Angry
Sad
Funny
.png)
उच्च गुणस्तर र सटिक समाचार तथा विश्लेषण काे लागि युनिबिग न्युज अनलाइन संचालनमा ।
Mar 16, 2023
उच्च गुणस्तर र सटिक समाचार तथा विश्लेषण काे लागि युनिबिग न्युज अनलाइन संचालनमा ।
March 16, 2023
रत्नपार्कमा मिटरब्याज पीडित र प्रहरीबीच झडपः पीडित भन्छन्ः प्रहरीले दमन गर्यो
April 17, 2023
कमेन्टस् 0