शहरी क्षेत्रमा खोप र रोग निगरानी सुदृढ गर्न MoHP र WHO बीच सहकार्य

काठमाडौं, साउन ३० – नेपाल सरकारको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय (MoHP) र विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) बीच शहरी क्षेत्रमा खोप सेवा तथा संक्रामक रोग निगरानी प्रणाली सुदृढ बनाउन रणनीतिक साझेदारी सुरु गरिएको छ। देशका पाँचवटा प्रमुख प्रदेश अन्तर्गत काठमाडौं उपत्यका लगायत १२ वटा प्रमुख सहरहरूमा सञ्चालन गरिएको कार्यशालामार्फत निजी क्लिनिक, मेडिकल कलेज, र स्थानीय स्वास्थ्य संस्थाहरूलाई खोप तथा निगरानी कार्यमा सहभागी गराउने पहल गरिएको हो।

शहरी क्षेत्रका बालबालिकामा खोप छुट्ने दर अझै उच्च रहेकाले मन्त्रालयले ‘zero-dose’ र ‘missed-dose’ बालबालिकाको पहिचान गरी तिनीहरूलाई आवश्यक खोप प्रदान गर्न ‘माइक्रोप्लानिङ’ प्रणाली कार्यान्वयनमा ल्याउने जनाएको छ। यस उद्देश्यका लागि WHO को प्राविधिक सहयोगमा सञ्चालन गरिएको आठ चरणको कार्यशालामा बालरोग विशेषज्ञ, माइक्रोबायोलोजिस्ट, मेडिकल कलेजका डाक्टर तथा सरकारी अधिकारीहरू समेत गरी २८० भन्दा बढी सहभागीले सक्रियता जनाएका छन्।

कार्यशालामा Early Warning and Reporting System (EWARS), Integrated Health Management Information System (iHMIS), र Active Vaccine-Preventable Disease (VPD) Surveillance लगायतका प्रणालीहरूमार्फत रोगको समयमै पहिचान र नियन्त्रण गर्ने तरिकाहरूमा तालिम दिइएको थियो। सहभागीहरूलाई खोपपछि देखा पर्ने साइड इफेक्ट (AEFI) को रिपोर्टिङ, डेटा समन्वय, र स्थानीय स्तरमा खोपको पहुँच विस्तार गर्नुपर्ने विषयमा पनि जानकारी दिइएको थियो।

सरकार र अन्तर्राष्ट्रिय निकायबीचको यो सहकार्यले निजी स्वास्थ्य क्षेत्रलाई समेत खोप तथा निगरानी प्रणालीमा जिम्मेवारीपूर्वक सहभागिता जनाउन उत्प्रेरित गरेको छ। ‘Immunization Agenda 2030’ अन्तर्गत सबै बालबालिकालाई समयमै खोप पुगोस् भन्ने लक्ष्यलाई ध्यानमा राखेर कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ।

MoHP र WHO ले आगामी दिनहरूमा पनि यस्ता कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने तथा शहरी स्वास्थ्य सेवा प्रणालीलाई थप समावेशी, दिगो र प्रभावकारी बनाउने प्रतिबद्धता जनाएका छन्।